بررسی روابط همبستگی و تجزیه به مؤلفه های اصلی اسانس و ترکیب های متشکله اسانس در ۱۲ ژنوتیپ رازیانه (foeniculum vulgare mill.)

نویسندگان

لیلی صفائی

مربی پژوهش، زیست شناسی گیاهی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان داود افیونی

مربی پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان حسین زینلی

استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

چکیده

به منظور بررسی همبستگی بین اسانس و ترکیب های متشکله اسانس و تعیین نقش این صفات در ایجاد تنوع بین ژنوتیپ های مختلف گیاه دارویی رازیانه (foeniculum vulgare mill.)، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بر روی 12 ژنوتیپ رازیانه در ایستگاه تحقیقاتی شهید فزوه اصفهان انجام شد. صفات مورد بررسی در این تحقیق شامل عملکرد دانه، درصد اسانس، عملکرد اسانس و ترکیب های متشکله اسانس بود. براساس نتایج تجزیه واریانس، اختلاف معنی داری میان ژنوتیپ های مورد مطالعه برای همه صفات مشاهده گردید. عملکرد اسانس همبستگی مثبت و معنی داری با صفات عملکرد دانه، درصد اسانس و درصد ترکیب های آلفا-پینن، کامفن، میرسن، فلاندرن، فنکون و کامفور داشت. چهار مؤلفه اول در تجزیه به مؤلفه های اصلی، 90% از کل واریانس متغیر ها را توجیه کرد. صفات عملکرد دانه، درصد اسانس، عملکرد اسانس و درصد ترکیب های آلفا-پینن، کامفن، میرسن، فلاندرن، گاماترپینن، فنکون، کامفور و ترانس آنتول عمده ترین نقش را در تبیین مؤلفه اول داشتند. در مؤلفه دوم، صفات درصد سابینن، بتا-پینن و پارا-سیمن دارای اهمیت بیشتری بودند. در مؤلفه سوم صفات درصد لیمونن و 8،1-سینئول و در مؤلفه چهارم صفات درصد متیل کاویکول و سیس آنتول بیشترین اهمیت را در تبیین این مؤلفه ها دارا بودند. براساس تجزیه خوشه ای، 12 ژنوتیپ مورد بررسی در چهار دسته مختلف قرار گرفتند و اختلاف های چشمگیری به ویژه در عملکرد بذر، درصد اسانس، عملکرد اسانس و درصد ترکیب های اصلی اسانس ازجمله ترانس آنتول، آلفا-پینن و فنکون در بین گروه ها وجود داشت. بنابراین می توان از طریق تلاقی بین ژنوتیپ های برتر خوشه های مختلف و آزمون نتاج آنها از طریق برنامه های به نژادی و انتخاب، نسبت به تولید ارقام با اسانس دارای کیفیت مطلوب اقدام نمود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی روابط همبستگی و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی اسانس و ترکیب‌های متشکله اسانس در 12 ژنوتیپ رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.)

به‌منظور بررسی همبستگی بین اسانس و ترکیب‌های متشکله اسانس و تعیین نقش این صفات در ایجاد تنوع بین ژنوتیپ‌های مختلف گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.)، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بر روی 12 ژنوتیپ رازیانه در ایستگاه تحقیقاتی شهید فزوه اصفهان انجام شد. صفات مورد بررسی در این تحقیق شامل عملکرد دانه، درصد اسانس، عملکرد اسانس و ترکیب‌های متشکله اسانس بود. براساس ن...

متن کامل

بررسی روابط همبستگی و تجزیه به مؤلفه های اصلی اسانس و ترکیب های متشکله اسانس در 12 ژنوتیپ رازیانه (foeniculum vulgare mill.)

به منظور بررسی همبستگی بین اسانس و ترکیب های متشکله اسانس و تعیین نقش این صفات در ایجاد تنوع بین ژنوتیپ های مختلف گیاه دارویی رازیانه (foeniculum vulgare mill.)، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بر روی 12 ژنوتیپ رازیانه در ایستگاه تحقیقاتی شهید فزوه اصفهان انجام شد. صفات مورد بررسی در این تحقیق شامل عملکرد دانه، درصد اسانس، عملکرد اسانس و ترکیب های متشکله اسانس بود. براساس ن...

متن کامل

بررسی اثر شرایط محیطی بر اسانس و ترکیبات متشکله اسانس ژنوتیپ‌های برتر رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.)

به منظور بررسی اثر برخی عوامل محیطی بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه داروئی رازیانه، تحقیقی در سال‌های زراعی 1392-1391، در سه ایستگاه تحقیقاتی وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان واقع در کاشان، سمیرم و گلپایگان انجام شد و در آن چهار ژنوتیپ برتر رازیانه شامل دو ژنوتیپ بومی ‌همدان و لرستان و دو ژنوتیپ خارجی 11486 و P11-820065 با استفاده از طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار مورد بررسی...

متن کامل

بررسی کمی و کیفی اسانس رازیانه .Foeniculum vulgare Mill در مراحل مختلف رشد

گیاه رازیانه در سه مرحله به شرح زیر از مزرعه گیاهان دارویی واقع در ایستگاه تحقیقاتی البرز جمع آوری گردید: سرشاخه گلدار (اواخر خرداد)، گل آذین همراه میوه نارس (اواسط تیرماه)، میوه رسیده یا دانه (اواسط شهریور). اندامهای جمع آوری شده پس از 24 ساعت خشک شدن در دمای محیط و در سایه، به روش تقطیر با آب و بخار آب اسانس گیری شد و اسانس به صورت یک لایه روغنی شفاف و بیرنگ با بازده های مختلف بدست آمد. قابل ...

متن کامل

مقایسه عملکرد دانه و اجزاء مرتبط با آن در ژنوتیپ های رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.)

رازیانه گیاهی علفی و چند ساله است که اسانس و عصاره آن کاربرد وسیعی در صنایع داروسازی ، نوشابه سازی، غذایی، آرایشی و بهداشتی دارد. به منظور بررسی عملکرد دانه و صفات مرتبط با آن در این گیاه، آزمایشی در سال‌های 1385- 1383 در اصفهان انجام شد و در آن دوازده ژنوتیپ رازیانه شامل ده توده بومی (بوشهر، ‌ارومیه، مشهد،‌اصفهان، ‌فزوه، ابن‏سینا، ‌همدان،‌لرستان، یزد و شیراز) و دو رقم خارجی (P11-820065 و 11486...

متن کامل

تأثیر سالیسیلیک اسید و کود زیستی فسفاته بارور2 بر عملکرد و اسانس رازیانه (Foeniculum vulgare Mill)

رازیانه یک گیاه دارویی است که طبع گرم و خشکی دارد. در طب سنتی ایران، از آن به گیاه ضد بلغم و صفرا یاد می‌شود. در این مطالعه، به منظور بررسی تأثیر سالیسیلیک اسید و کود زیستی فسفات بارور 2 بر برخی ویژگی‌های مورفو-فیزیولوژیکی، عملکرد و اسانس رازیانه، آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملکان واقع در جنوب‌غربی استان آذربایجان شرقی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران

جلد ۲۹، شماره ۱، صفحات ۱۸۷-۲۰۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023